Marka ve markalaşma kavramları aslında uzun zamandan beridir var olan kavramlardır ancak son birkaç yıl içerisinde kişi veya işletme fark etmeksizin artış gösteren marka olma isteğine paralel olarak bu kavramlar da artan bir ilgi ile karşı karşıya kaldılar.
Marka ve markalaşma denildiği zaman aslında birçok faktör devreye giriyor olsa da ilk devreye girmesi gereken en önemli faktör marka tescili olmalıdır. Çünkü tescillenmeyen bir marka, her zaman esas sahibinden bir başkasına geçme riski ile karşı karşıyadır.
Bu makalede marka nedir, marka tescili nedir ve marka tescil işlemleri nasıl yapılır gibi marka tesciline dair paylaşabileceğim tüm bilgileri paylaşmaya çalışacağım.
Marka Nedir?
Marka; bir ürünün ya da hizmetin başkaları tarafından sunulan ürün ve hizmetlerin ayırt edilmesini sağlayan bir işarete verilen isimdir.
Çok da yabancı olunmayan bir kavram olduğu için çok üzerinde durmamıza gerek olmasa da marka kavramının önemine vurgu yapmakta fayda vardır. Çünkü bir ürünü ya da hizmeti alıcısına en kolay ulaştıran etkenlerden biri, o ürünün ya da hizmetin markalı olması ve taşıdığı markanın gücüdür.
Marka Tescili Nedir?
Marka tescili; bir markanın adı, yazı karakteri, amblemi, bütünselliği gibi tüm özellikleriyle birlikte kime ait olduğunu resmî olarak belgelendiren tescil işlemleridir.
Markalaşma yolunda ilerleyen bir işletmenin ya da kişinin daha yolun başında yaptırması gereken işlemlerden biri olan marka tescili, unutulduğu veya arka plana atıldığı takdirde ilerleyen süreçte çok ciddi sorunların ortaya çıkmasına sebebiyet verebilir.
Marka tescilinin önemi hakkında bilgi sahibi olan veya daha önce bilgi edinmiş kişiler ve işletmeler, ortaya çıkardıkları bir marka için ilk adım olarak ortaya çıkardıkları markayı tescil ederek markanın sahibi olduklarını belgelendirirler.
Marka tescilinin önemini henüz kavramamış olanlar ise eğer çok şanslı değillerse, marka bilinirlikleri arttığı andan itibaren markayı başkasına kaptırma riskiyle karşı karşıyadırlar. Çünkü, günümüzde benzersiz bir marka ortaya çıkarmak çok zor olduğundan, hali hazırda bilinen, tanınan ama tescillenmemiş bir markayı yakalamak adeta çölde susuz kalana denizi vermeye benzer.
Marka Tescili Neden Yapılmalıdır?
Marka tescili, ilgili markanın bir başkası tarafından kullanılmasını önlemek veya bir başkasının o markayı sahiplenmesinin önüne geçmek adına mutlaka yapılması gereken resmî bir işlemdir.
Türkiye’de marka tescil işlemlerine bakan resmî kurum olan Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından belgelenen marka tescil işlemlerinde, tescile konu olan markayla ilgili ileride doğabilecek birçok problemin önüne geçilmiş olur.
Özetle anlatmak gerekirse; size ait olan bir markada ileride bir başkasının hak talep etmesini veya birinin sizden önce davranarak size ait olan markayı tescil edip markanızı elinizden kapmasını istemiyorsanız o markanın marka tescilini mutlaka yapmış olmanız gerekiyor.
Marka Tescili Nasıl Yapılır?
Marka tescili yapılmadan önce araştırılması ve dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. Eğer marka tescil başvurusu öncesi bu araştırılması ve dikkat edilmesi gereken hususlar atlanırsa hem ortaya bir zaman kaybı çıkacak hem de yine markanın başkaları tarafından tescil edilme riski ortaya çıkacaktır.
İlk olarak dikkat edilmesi gereken husus, tescil edilmek istenen markanın daha önce tescillenmemiş olduğunu araştırmaktır. Farkında olmadan dahi ortaya çıkarılan ve tescil edilmek istenen bir marka, daha önce başkaları tarafından düşünülüp tescil edilmiş olabilir. Bu nedenle de marka tescilinin daha yolun başındayken yapılması gerektiğini yukarıda yazdım.
Eğer marka daha önce bir başkası tarafından birebir aynı şekilde tescil edilmemişse ikinci adımda markanın ayırt edilemeyecek kadar benzer başka bir tescilinin olup olmadığına bakılır. Bu kısım çok önemli çünkü size göre hiçbir şekilde benzeşmeyen iki marka, resmî kurumlara göre görsel açıdan veya telafuz açısından ayırt edilemeyecek kadar benzer olabilir. Bu durumda da dosyayı inceleyen uzman marka tescil başvurusunu direkt reddedebilir.
Bu aşamalardan sonra marka tescilinin önünde bir engel bulunmuyorsa bir sonraki aşama markanın hangi sınıflarda tescil edileceğini belirlemektir. Çünkü marka tescil işlemlerinde bir sınıflandırma kategorisi yer alıyor ve her bir sınıf bir veya birden fazla alanı temsil ediyor. Marka tescil sınıflarından kısaca bahsetmek gerekirse;
- Marka tescil sınıflandırması içerisinde toplam 45 sınıf bulunmaktadır.
- 1-34 arası marka tescil sınıfları, üreticileri kapsayan sınıflardır.
- 36-45 arası marka tescil sınıfları, hizmet sağlayıcılarını kapsayan sınıflardır.
- 35. sınıf, eğer markanın ismi aynı zamanda şirket ismi olarak kullanılacaksa mutlaka alınması gereken sınıftır.
- 35. sınıf kendi içerisinde 1-34 arası alt sınıflara ayrılmaktadır. Eğer 35. sınıftan tescil yapılacaksa bu alt sınıflardan da dahil edilmesi gereken sınıflarda tescil yapılmalıdır.
- Tüm bunların dışında 99. sınıf olarak adlandırılan bir sınıf daha bulunmaktadır ancak bu sınıftan tescil yapılabilmesi için tanınmış bir markanın var olması gerekir.
Markanın tescil edileceği sınıf da belirlendiyse eğer artık yapılması gereken tescil başvurusunun yapılması ve marka tescil başvuru ücretinin yatırılmasıdır. Marka tescil başvuru ücreti yatırılarak yapılan başvuru uzmanlar tarafından incelenip yayın sürecinden geçtikten sonra eğer haklı gerekçesi olan bir itiraz gelmezse marka tescil ücreti yatırılarak tescillenmiş olur.
Marka tescil başvurusu bireysel olarak EPATS sistemi üzerinden e-devlet bilgileriyle de yapılabilir ancak bir marka uzmanı ile bu işlemleri yapmak hem başvuru öncesinde, hem başvuru aşamasında hem de sonraki süreçte çok daha faydalı ve sağlıklı olacaktır.
Eğer marka tescili yaptırmak için desteğe ihtiyacınız var ise ve hem marka tescil işlemlerinizi hem de tescil sonrası marka tescilinin güvenlik takibini profesyonel bir uzman aracılığı ile yapmak istiyorsanız Marka Yönetimi sayfasını ziyaret edip inceleyebilir veya iletişim bilgilerimden bana ulaşabilirsiniz.
Marka Tescil Ücretleri
Marka tescil ücretleri de en az marka tescilinin ne olduğu ve nasıl yapıldığı kadar merak edilen bir konudur.
Marka tescil ücretleri; başvuru ücreti, ek sınıf ücreti, tescil ücreti, belge sureti düzenleme ücreti gibi birden fazla ücret tarifesine sahiptir ve bu ücretler her yıl değişmektedir. 2022 yılı marka tescil ücretleri aşağıdaki gibidir:
| Hesap Kodu | Hizmetin Türü | 2022 İşlem Ücretleri |
| 2.01.01 | Tek Sınıflı Marka Başvuru Ücreti | 380 TL |
| 2.01.02 | Marka Başvurusu Ek Sınıf Ücreti | 380 |
| 2.01.03 | Marka Tescil Ücreti | 1.020 |
| 2.01.04 | Marka Tescil Belgesi Sureti Düzenleme Ücreti | 390 |
| 2.01.05 | Marka Sicil Sureti Düzenleme Ücreti | 390 |
| 2.01.06 | Devir-Kısmi Devir İşlemi Kayıt Ücreti | 905 |
| 2.01.07 | Birleşme, Bölünme veya Ayni Sermaye Koyma Borcu Gibi Yapısal Değişikliklere İlişkin İşlem Ücreti | 930 |
| 2.01.08 | Miras Yoluyla İntikal İşlemi Kayıt Ücreti | 905 |
| 2.01.09 | Lisans Kayıt ve Lisans Yenileme Ücreti | 1.330 |
| 2.01.10 | Rehin İşlemi Kayıt Ücreti | 905 |
| 2.01.14 | Rüçhan Hakkı Kayıt Ücreti | 420 |
| 2.01.15 | Sınıflandırma Listesi Düzenleme Ücreti | 265 |
| 2.01.16 | Rüçhan Hakkı Belgesi Düzenleme Ücreti | 420 |
| 2.01.17 | Yayımlanan Marka Başvurularına İtiraz Ücreti | 250 |
| 2.01.18 | Marka Bilgilerine İlişkin Resmi Yazı Düzenleme Ücreti | 60 |
| 2.01.19 | Madrid Protokolü Uyarınca Uluslararası Marka Başvurusunun WIPO’ya Bildirilmesi Ücreti | 600 |
| 2.01.20 | Madrid Protokolü Uyarınca Sonraki Belirleme ve Diğer Taleplerin WIPO ya Bildirilmesi Ücreti | 350 |
| 2.01.21 | Madrid Protokolü Uyarınca Yer Değiştirme ve Dönüştürme Ücreti | 350 |
| 2.01.22 | Marka Başvurusu Bölünme Ücreti | 890 |
| 2.01.23 | Marka Yenileme Ücreti | 1.280 |
| 2.01.24 | Koruma Süresi Sona Eren Marka Yenileme Ücreti | 2.505 |
| 2.01.25 | Marka Kısmi Yenileme Ücreti | 1.280 |
| 2.01.26 | Koruma Süresi Sona Eren Markanın Kısmi Yenileme Ücreti | 2.505 |
| 2.01.27 | Tanınmışlık Tespiti Talebi İnceleme Ücreti | 7.520 |
| 5.01.01 | Marka Karara İtiraz Ücreti | 580 |
Bu ücretlerin her biri ayrı bir işlemi temsil etmektedir ve bazıları yalnızca belli durumlarda ödenmesi gereken ücretlerdir. Mutlaka ödenmesi gereken ve en sık karşılaşılan marka tescil işlem ücretlerini aşağıdaki gibi başlıklar halinde inceleyebiliriz.
Tek Sınıflı Marka Başvuru Ücreti
Yapılacak olan marka tescil başvurusu daha önce bahsettiğim 45 adet marka tescil sınıfından yalnızca 1 sınıfı kapsayacak şekilde yapılacaksa ödenmesi gereken başvuru ücretidir.
Marka Başvurusu Ek Sınıf Ücreti
Yapılacak olan marka tescil başvurusu birden fazla marka tescil sınıfını kapsayacak şekilde yapılacaksa, her bir ek sınıf için ödenmesi gereken başvuru ücretidir.
Marka Tescil Ücreti
Yapılan marka tescil başvurusu eğer gerekli sürecini tamamlar ve onaylanırsa ödenmesi gereken ücrettir. Bu ücret yatırıldıktan kısa bir süre sonra marka tescillenir ve marka tescil belgesi hem dijital olarak hem de çıktı olarak marka sahibine ulaştırılır.
Marka Yenileme Ücreti
Hali hazırda bir marka tescili var ise ve süresini doldurduysa markanın yenilenmesi gerekir ve bu yenileme işleminde ödenen ücret marka yenileme ücretidir.
Bu marka tescil işlem ücretleri en sık karşılaşılan ve ödenmesi gereken ücretlerdir.
Marka Tescili ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Bu bölümde marka tescili ile ilgili en sık sorulan soruların cevaplarını vermeye çalışacağım. Sizden gelen yeni sorular ve talepler doğrultusunda bu bölümü olabildiğince güncel tutmaya gayret göstereceğim.
Marka Tescili Nasıl Alınır?
Marka tescili nasıl alınır sorusunun cevabı ile marka tescili nasıl yapılır sorularının cevapları aynıdır ve ekstra yapılması gereken bir işlem bulunmamaktadır.
Marka Tescili Ne Demek?
Marka tescili bir markanın sahibini belgelendirme anlamına gelen ve sahibi dışında bir başkası tarafından kullanılmayacağını belirten bir terimdir.
Marka Tescili Hangi Harf ile Gösterilir?
Marka tescili yapılan bir marka Türkçe karşılığı Tescilli Marka anlamına gelen Registered Trademark sembolünü kullanabilir. R harfi, R sembolü de denilen Registered Tradamerk sembolü ® şeklindedir.
Marka Tescil Belgesi Nedir?
Marka tescil belgesi, tescil aşaması tamamlanmış bir markanın tescilli olduğuna dair Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından verilen resmî bir belgedir. Daha önce yalnızca Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından basılı bir şekilde gönderilen bu belge artık günümüzde dijital bir belge olarak da tescil sonrası indirilebilmektedir.
Marka Tescili Nereye Yapılır?
Marka tescil başvuruları Türkiye’de yalnızca Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılmaktadır. Bu noktada marka tescil başvurusu direkt olarak EPATS sisteminden yapılabilir veya marka tescil hizmeti veren bir uzman ya da şirket aracılığıyla da yapılabilir.
Marka Tescili Ne Kadar / Kaç Gün Sürer?
Marka tescil süreci, markanın incelenme ve yayınlanma durumuna bağlı olarak ekstra bir itiraz süreci olmadığı sürece 2-3 ay arası sürmektedir. İtiraz sürecine giren markalarda bu süreç haliyle daha uzun sürmektedir.
Marka Tescili Kaç Yıl Geçerlidir?
Bir marka tescili, başvuru tarihi baz alınacak şekilde tescillendikten sonra 10 yıl geçerlidir. Süresi tamamlanan marka tescilleri için bir yenileme süreci bulunur ve her yenilemede 10 yıl daha geçerli hale gelir.
Marka Tescili Nasıl Sorgulanır?
Marka tescili sorguları Türk Patent ve Marka Kurumu’nun Marka Araştırma sayfasından yapılabilmektedir. Marka araştırma sayfasına gitmek için buraya tıklayabilirsiniz.